Kilo vermeye çalışıyorsanız her gün yapmanız gereken şeylerden birinin bol bol su içmek olduğu söylenir. Hatta internette gördüğümüz bazı tavsiyeler (işi iyice abartıp) bu miktarın 4,5 litre olması gerektiğini öne sürüyor. İddiaya göre su kalori yakmaya ve iştahı azaltmaya yardımcı oluyor ve bu da kilo kaybına yol açıyor. Ancak (her ne kadar kilo vermenin bu kadar kolay olmasını dilesek de) bu iddiaları destekleyecek fazla kanıt yok. Aston Tıp Fakültesi, Beslenme ve Kanıta Dayalı Tıp bölümünden ödüllü diyetisyen ve bilim iletişimi uzmanı Duane Mellor, efsaneleri ve gerçekleri mercek altına aldı. Çok su içmek gerçekten de kilo verdiriyor mu? Gelin bir uzmana kulak verelim…
Efsane 1: Su kalori yakmaya yardımcı oluyor
14 genç yetişkin üzerinde yapılan küçük bir çalışmada 500 ml su içmenin istirahat enerji tüketimini (yani dinlenme hâlinde vücudumuzun yaktığı kalori miktarını) yaklaşık yüzde 24 oranında artırdığı bulundu. İlk etapta kulağa harika gelen bu etki sadece bir saat sürdü. Ve bulgu hiç de büyük bir fark anlamına gelmiyor. Ortalama 70 kg ağırlığındaki bir yetişkin, içtiği her 500 ml su karşılığında sadece 20 kalori (bir bisküvinin çeyreği kadar) harcıyor. Sekiz genç yetişkin üzerinde yapılan bir başka çalışmada ise sadece su soğuk olduğunda enerji harcamasında bir artış görüldü ve yakılan kaloride yüzde 4 gibi çok mütevazı bir artış rapor edildi.
Efsane 2: Yemeklerle birlikte su içmek iştahı azaltıyor
Bu iddia makul görünüyor, zira midenizin en azından bir kısmı suyla doluysa yemek için daha az yer kalıyor ve dolayısıyla daha az yiyorsunuz. Özellikle orta yaşlı ve yaşlı yetişkinlerde yapılan bir dizi çalışma da bunu destekliyor. Ayrıca, hasta olan ya da iştahsız olan kişilere yemekten önce su içmemelerinin tavsiye edilmesinin bir nedeni de bu, çünkü bu durum az yemeye yol açabiliyor. Bir çalışma yemekten önce su içen (orta yaşlı ve yaşlı) yetişkinlerin, yemekle birlikte hiç su içmeyenlere kıyasla 12 haftalık bir süre içinde 2 kg kaybettiklerini gösteriyor. Öte yandan (21-35 yaş arası), daha genç katılımcılar yemekten önce su içip içmediklerine bakılmaksızın kilo kaybetmemiş. Ancak çalışmada (katılımcıları etkileyebilecek bilgilerin deney bitene kadar saklanması anlamına gelen) körleme yöntemi kullanılmadığından, katılımcılar yemekten önce neden su içtiklerinin farkına varmış olabilir. Bu durum, bazı katılımcıların yediği miktarı kasıtlı olarak değiştirmesine yol açmış olabilir. Dolayısıyla, suyun bazı iştah azaltıcı etkileri olsa da, bunun uzun vadeli kilo değişimine yol açmayabileceği ve muhtemelen diyetinizde bilinçli değişiklikler yapmanızla ilgili olabileceği düşünülüyor.
Su bir sıvı olduğu için midemizden hızla dışarı atılıyor
Su tokluk hisiini gerçekten artırıyor mu? Doygunluk hissi (yani tok olmak ve tekrar yemek istememek) kilo vermekle tamamen paralel olmasa da yararlı bir başlangıç noktası olabilir. Tok hissetmemize yardımcı olan şeylerden biri de midemiz. Yiyecekler mideye girdiğinde, esneme reseptörlerini tetikliyor ve bu da bize tok olduğumuzu söyleyen hormonların salgılanmasına yol açıyor. Ancak su bir sıvı olduğu için midemizden hızla dışarı atılıyor; yani aslında bizi doyurmuyor. Daha da ilginci, sıvılar midenin şekli nedeniyle midenin alt kısmında sindirilmekte olan yarı katı gıda içeriğini de atlayabiliyor. Bu da suyun midemiz doluyken de hızlı bir şekilde boşaltılabileceği anlamına geliyor. Dolayısıyla, bir yemeğin sonunda tüketilse dahi tokluk hissinizi artırmayabilir.
İdeal ölçülerde su tüketin
Evet, özellikle sıcak havalarda ideal ölçülerde su tüketmek önemli. Ancak daha az yemeye ve kilo vermeye çalışıyorsanız, aşırı miktarda su içmek mükemmel çözüm olmayabilir. Ancak suyun (lif ve çorba gibi) diğer maddelerle karıştırıldığında midenin içeriğini boşaltma hızını geciktirebileceğini gösteren kanıtlar da var. Ki bu da daha uzun süre tok hissetmeniz anlamına geliyor. Tüm bunlarla birlikte su doğrudan kilo vermenize yardımcı olmasa da seçebileceğimiz en sağlıklı içecek olduğu için kilo vermenize katkıda bulunabilir. Zira meşrubat ve alkol gibi yüksek kalorili içecekleri su ile değiştirmek günlük tükettiğiniz kaloriyi azaltmanın basit bir yolu. Ve bu seçimin kilo vermenize yardımcı olması çok mümkün.