Ekonomide bugün bunlar oldu (11/09/2023)

11/09/2023

Okul açıldı, kantin el yakıyor… Cari açık yine açık verdi… Ama işsizlik düşüyor!.. Emekliye zam müjdesi gelebilir… İşte ekonomide günün özeti
 



Turkcell Genel Müdürü istifa etti
2008 yılından bu yana Turkcell’de görev yapan, 2019 yılından itibaren de şirketin Genel Müdürlük görevini üstlenen Murat Erkan, kendi isteğiyle görevinden ayrıldı. Turkcell’den Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamada Genel Müdür Murat Erkan’ın 11 Eylül 2023 tarihi itibarı ile görevinden ayrıldığı bildirildi. Murat Erkan da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Aldığım karar üzerine 15 senemin geçtiği ve bu esnada kurduğumuz bağlarla ikinci evim gibi hissettiğim Turkcell’den ayrılıyorum” dedi.



Hepsiburada, yüzde 110 artış bekliyor
Hepsiburada CEO’su Nilhan Onal Gökçetekin Türkiye’de e-ticaret pazarının 2023 sonunda yüzde 60 büyüme ile 1,2 trilyon liraya ulaşacağını ve sektörde dijitalleşmeyle birlikte büyüme alanının daha da açıldığını söyledi. Üçüncü çeyrek satışlarında yüzde 110 artış planlayan şirket Craftgate’e 1 milyon dolar yatırım yaptı. Şirketin yatırım radarında ise teknoloji şirketleri var.



Morgan'dan yüzde 60'lık artış öngörüsü
Morgan Stanley, Tesla’nın 12 aylık fiyat hedefi için yeni bir değerlendirmede bulundu. Banka, Dojo süper bilgisayarı, robotaksi ve ağ hizmetlerinin daha hızlı benimsenmesiyle elektrikli araç devinin piyasa değerinin 500 milyar dolar artabileceğini öngördü. Ekip Tesla için fiyat hedefini de güncelleyerek 400 dolara yükseltti. Bu yıl halihazırda iki katından fazla artan Tesla hisseleri, Pazartesi günü ABD’de piyasa öncesi işlemlerde yüzde 6,1’e varan yükseliş kaydetti. Hisse senedi piyasa değerine yaklaşık 46 milyar dolar ekleme yolunda ilerliyor.



Fitch’den neden yükselttik açıklaması
Fitch Ratings Kıdemli Direktörü Erich Arispe Morales, Türkiye'nin kredi notu görünümünün yükseltmesi sonrası yaptığı değerlendirmede, "Ana itici güç, bu anlamda politikayla (para politikası) ilgili. Politikanın artık daha konvansiyonel bir yöne döndüğünü gözlemledik" dedi. Türkiye’nin en güçlü yanlarından bir tanesinin de borç ödeme kabiliyetini güçlendirmesi olduğunu ifade eden Arispe “Yeni ekonomi yönetimi zorluklarla başa çıkabilecek isimlerden oluşuyor" diye konuştu.



‘Emekliye zam için çalışıyoruz!’
Milyonlarca emeklinin gözü kulağı maaşlarına yapılacak zam düzenlemesinde... Ekim’de emekli maaşlarında bir düzeltme bekleyenlerin sayısı bir hayli fazla. Konuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'ten açıklama geldi. Şimşek, "En düşük emekli maaşı için Cumhurbaşkanımız bize talimatı verdi. Konu hakkında çalışıyoruz" dedi.



BAE ile 11,5 milyar dolarlık tahvil ihracı
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, NTV’de katıldığı canlı yayında Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) sağlanacak kaynağa ilişkin detaylar verdi. Şimşek, bu yıl sonuna kadar deprem yaralarının sarılması ve ihracatın finansmanı konularında toplam 11.5 milyar dolarlık tahvil ihracı yapılacağı bilgisini verdi.



Şimşek’ten kredi düzenleme mesajı
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi ve kredi kartlarına yeni düzenlemeler getireceklerini belirterek, “Bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle enflasyonu ve cari açığı kontrol altına alamazsınız” dedi.  Şimşek “Birinci konutu kredilendirme konusunda değişikliğe gitmeyeceğiz ancak ikinci, üçüncü konut veya tatil yerlerindeki yerlere ilişkin vatandaşın imkanı varsa alır ama krediyle desteklemeyeceğiz. Krediyi bu alanda ciddi bir şekilde sınırlayacağız”  diye konuştu. Önceliğinin enflasyonu tek haneye düşürmek olduğunu kaydeden Şimşek, Kur Korumalı Mevduat’ın geleceği için “Bir çıkış programımız var, bu kademeli olacak” ifadelerini kullandı.



İşsizlik, temmuzda yüzde 9,4
TÜİK'in açıkladığı Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2023 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre 38 bin kişi azalarak 3 milyon 291 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,2 puan azalarak yüzde 9,4 seviyesinde gerçekleşti. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,3 puanlık azalış ile yüzde 18,0 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı temmuz ayında bir önceki aya göre 1,5 puanlık azalış ile yüzde 22,7 oldu.



Sanayi üretimi temmuzda yüzde 0,4 daraldı
Sanayi üretimi temmuz ayında aylık yüzde 0,4 azalırken, yıllık bazda yüzde 7,4 yükseliş kaydetti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi: Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2023 yılı Temmuz ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,7, imalat sanayi sektörü endeksi %7,4 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %4,1 arttı.



Cari açık temmuzda 5,5 milyar dolar oldu
Temmuz ayında cari işlemler hesabı 5 milyar 466 milyon dolar açık verdi. Piyasa beklentisi 4,45 milyar dolar açık verileceği yönünde oluşmuştu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), tarafından yapılan açıklamaya göre, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise 717 milyon dolar fazla verdi. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 10 milyar 477 milyon dolar olarak gerçekleşti. Net hata ve noksan kalemi Temmuz ayında 4 milyar 413 milyon dolar fazla verirken, yılın ilk 7 ayında 711 milyon dolar açık verdi.



Otomotivde pazar büyüdü üretim daraldı
Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) verilerine göre, otomotiv üretimi Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,2 düştü. Aynı ayda otomotiv pazarı yüzde 72,8 artışla 90 bin 381 adet olurken, ihracat da yüzde 8,4 artış gösterdi. Sekiz aylık dönemde ise üretim yüzde 13 yükseldi.



Yüksek faize rağmen kredi talebi sürüyor
Yeni para politikası ışığında 26 Mayıs’tan bu yana ihtiyaç kredi faizi 13 puan artarak yüzde 52,97 ile yüzde 58,94 seviyesinde olan enflasyona yaklaştı, ticari kredi faizi 22.85 puanlık sert yükselişle yüzde 37,94’e çıktı. Faizlerde yükselişe rağmen tüketici kredi büyümesi son haftada ivme kazandı.



Bir öğrencinin günlük kantin masrafı 100 TL
2023-2024 eğitim öğretim yılının ilk ders zili bugün çaldı. Yeni eğitim ve öğretim yılı, öğretmenlerin mali durum ve sosyal hakları, öğrencilerin beslenme sorunları, okul masrafları gibi birçok sorunla birlikte başladı. Veli Derneği (Veli-Der) Başkanı Ömer Yılmaz, okullardaki yeme içme masrafının bu yıl arttığına işaret ederek, “Kantinlerde fiyatlar bu sene geçen seneye göre 1,5 kat arttı. Bir öğrencinin 100 TL'ye yakın masrafı olacak. Bu paraları veremeyen velilerin çocukları aç kalacak” dedi.