Ekonomide bugün bunlar oldu (13/09/2023)

13/09/2023

iPhone 15 fiyatları açıklandı… Benzin de 40 lira yolunda… Araplara ilk satış belli oldu…  Kart borcunu ödeyemeyenler arttı… İşte ekonomide günün özeti



BAE’nin Türkiye’den alacağı ilk şirket belli oldu
Bloomberg’den Kerim Karakaya, Patrick Sykes ve Aslı Kandemir’in konuya yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre, Birleşik Arap Emirlikleri merkezli yenilenebilir enerji üreticisi Masdar, Fiba Yenilenebilir Enerji'den hisse alımı için görüşüyor. Anlaşmanın nihayete ermesi durumunda Türkiye ve BAE arasındaki 51 milyar dolarlık yatırım anlaşması kapsamında ilk satın alma-birleşme gerçekleşmiş olacak. Fiba konuya ilişkin yorum yapmadı. Masdar piyasa spekülasyonu hakkında yorum yapmadığını bildirdi. Fiba Yenilenebilir Enerji, web sitesinde yer alan bilgiye göre 14 tesiste 553 megavatlık kurulu gücü ile Türkiye'deki en büyük beş rüzgar enerjisi üreticisi arasında bulunuyor.



İstanbul'da suya yüzde 25 zam
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nde yapılan İSKİ Olağan Kurulu’nda suya yüzde 25 oranında zam yapıldığı açıklandı. İstanbul'da suya son zam haziran ayında yapılmıştı. 



ABD enflasyonu beklentileri aştı
ABD'de TÜFE ağustos ayında yüzde 3,7 artarken; piyasa beklentisi yüzde 3,6 oranında gelmesi yönündeydi. Çekirdek enflasyon yıllık bazda, martta yüzde 5,6'yı gördükten sonraki 5 ayda aralıksız gerilerken, aylık bazda beklentileri aştı. Kritik veri sonrası ilk tepki olarak, ons altın düşerken; dolar endeksi yükseldi.



KKM'den çıkış yolları aranıyor
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in kademeli bir şekilde KKM’den çıkılacağını açıklamasının ardından bankalar harekete geçti. Dünya Gazetesi'nde yer alan habere göre, kamu bankaları genel olarak politika faizinin 3 puan üstünü yani yüzde 28 faiz verirken birçok özel banka KKM’de yeni giriş ekranını kapattı. Kamu bankaları TL mevduat faizlerinde yüzde 37-38 teklif ederken KKM’den dönen TL mevduatlarda ise faiz oranı yüzde 43’e kadar çıkıyor.  TL mevduat faizlerinin yüzde 33’lerden başladığı özel bankaların bir kısmı yeni KKM girişlerini kapattı. Özel bankalarda KKM’den TL’ye dönen mevduatlar için faiz oranları ise yüzde 45’e kadar çıkıyor.



'Yılbaşında maaşlara yüksek zam yapılacak'
Hükümetin enflasyonla mücadele etmediğini, fiyat artışlarının da sürdüğünü kaydeden ekonomi uzmanı Alaattin Aktaş, "Yerel seçimden önce yapılacak yılbaşı zammının oranı yüksek tutulacak ve böylece enflasyon ayıbı bir ölçüde örtülecektir" diye yazdı. Ekonomim yazarı Aktaş, Orta Vadeli Plan’ın enflasyon hedeflerini yine ötelediğini kaydetti, ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadelede “mış gibi” yaptığını ileri sürdü. Yüksek enflasyonun Hazineye ve borçlu şirketlere yarar sağladığını ifade eden Aktaş, sabit gelirlerin de belli dönemlerdeki zamlarla avutulduğunu belirtti. İktidarın seçim öncesi yüksek zam yapmak için yazı düşük zam oranlarıyla geçirdiğini iddia eden Aktaş, “Unutmayalım; en son verilen zam, en akılda kalan zamdır!” diye yazdı.



Kredi ve kartta takibe düşenler yüzde 52 arttı
Bankalar Birliği verilerine göre Temmuz ayında bireysel kredisini ödeyemeyenler 78 binden 96 bine çıkarken, bireysel kredi kartını ödeyemeyenler 100 binden 114 bine ulaştı. Bireysel kredi ya da kredi kartı borcunu ödeyemeyerek yasal takibe düşenlerin oranı da 180 bine çıkarak Temmuz'da aylık yüzde 52 artış gösterdi.



AB Çinli elektrikli araçlara savaş açtı!
Avrupa Birliği Çin’de üretilen elektrikli araçlara karşı soruşturma başlatmak için harekete geçti. Avrupa Komisyonu Başkanı Von der Leyen "Küresel pazarlar artık daha ucuz Çin elektrikli otomobilleriyle dolup taşıyor ve bunların fiyatları büyük devlet sübvansiyonlarıyla yapay olarak düşük tutuluyor. Bu durum pazarımızı bozuyor" dedi. AB'nin Çinli elektrikli otomobil şirketlerine soruşturma açtığı haberleri Avrupalı otomobil üreticilerine değer kazandırdı.



Benzine de bu gece zam var
Dün gece motorine gelen zamdan sonra bir kötü haber de benzinden geldi. Bu geceden itibaren geçerli olmak üzere benzinin litre fiyatına 1 lira 64 kuruş zam yapılacak. Motorine dün gece 2 lira 3 kuruş zam gelmişti. Bu geceki zamla birlikte benzinin litre fiyatı yaklaşık olarak İstanbul’da 38,51 TL’ye, Ankara’da 39,08 TL’ye, İzmir’de 39,19 TL’ye yükselecek. Motorinin litre fiyatı yaklaşık olarak İstanbul’da 39,99 TL, Ankara’da 40,53 TL, İzmir’de 40,71 TL seviyesinde bulunuyor. Fiyatlar, iller, ilçeler ve bayiler arasında farklılık gösteriyor.


Motorine 2,06 lira zam geldi, 40 lirayı aştı
Uluslararası fiyatlardaki yükseliş akaryakıt fiyatlarına yansıdı. Motorinin litre fiyatına bugünden itibaren geçerli olmak üzere 2.06 lira zam geldi. Zammın ardından İstanbul Avrupa yakasında motorinin litresi 39.98 liraya, Ankara'da 40.52 liraya, İzmir'de 40.71 liraya, Adana'da 40.96 liraya, Bursa'da 40.60 liraya, Diyarbakır ve Antalya'da ise 41.23 liraya çıktı. Zam haberini alan vatandaşlar, zam öncesi depolarını doldurmak için dün akşam benzin istasyonlarına akın etti, uzun kuyruklar oluşturdu. Benzin fiyatında ise şimdilik bir değişiklik yaşanmadı. Benzin fiyatlarına Perşembe veya Cuma zam bekleniyor.



iPhone 15 Türkiye fiyatları belli oldu
Apple Youtube üzerinden canlı yayınla düzenlediği Wonderlust etkinliğinde,  iPhone 15 ailesi ve yeni Apple Watch Series 9'u tanıttı. Apple, karbon ayak izini de büyük ölçüde düşürdüğünü ve geri dönüştürülebilir ürünler kullandığını açıkladı. Apple Watch Series 9, 41 mm ve 45 mm’lik iki farklı boyut seçeneğiyle birlikte tanıtıldı. Yeni Series 9 alüminyum 14.999 TL, paslanmaz çelik 33.499 TL'den satışa sunulacak. Apple Watch Ultra 2'nin fiyatı ise 39.999 TL'den başlayacak.  Apple. Yeni renk seçeneklerinin de bulunduğu iPhone 15 modellerinde tamamında çentiğe veda edildi. Uzun yıllardır kullanımda olan ‘lightning’ şarj kablosu da yerini USB-C sistemine sahip olacak yeni şarj bağlantı kablosuna bıraktı. iPhone 15 ve iPhone 15 Plus'ın fiyatları belli oldu: iPhone 15 - 49.999 TL, iPhone 15 Plus - 56.999 TL'den başlayan fiyatlarla geliyor. iPhone 15 Pro'nun ise başlangıç fiyatının  64.999 TL, iPhone 15 Pro Max'in ise 76.999 TL olacağı duyuruldu.